Najważniejszym zabytkiem Oliwy jest Katedra, której historia sięga XII wieku, kiedy to książę pomorski Sambor sprowadził tu klasztor Cystersów. Zbudowany przez braci zakonnych kościół, wiele razy był niszczony przez napady pogańskich Prusów, krzyżaków i wojsk gdańskich. Dzięki hojnym darowiznom namiestników i książąt pomorskich oraz miejscowych możnych, klasztor był przez wieki jedną z najbogatszych instytucji kościelnych na Pomorzu Gdańskim.

Katedra zwana była pomorskim Wawelem – tu znajdują się grobowce książąt pomorskich i ich krewnych. Nawa główna katedry liczy aż 107 m długości, co czyni katedrę najdłuższym kościołem w Polsce i najdłuższym kościołem cysterskim na świecie. We wnętrzu znajdują się 23 ołtarze boczne o dużej wartości artystycznej. Reprezentują one trzy style architektoniczne - renesans, barok i rokoko. 

Do najcenniejszych zabytków kościoła należy monumentalny ołtarz główny oraz organy z XVIII wieku. Organy liczą 110 głosów i 7876 piszczałek, a oprawę prospektu organowego stanowią delikatne ornamenty oraz skłębione chmury, na których znajdują się postaci anielskie trzymające trąby, puzony i dzwonki. Ten wspaniały instrument zachwyca dźwiękami wiernie oddającymi odgłosy wydawane przez kukułkę, słowika, mruczącego niedźwiedzia, szum wiatru, śpiew człowieka, bicie dzwonów czy plusk wody. Dźwiękowi organów towarzyszy wirowanie słońca, gwiazd i ruch 25 aniołów, które poruszają trąbkami i dzwonkami. Organy zostały wykonane przez mistrza Jana Wulfa i w chwili powstania uchodziły za największe w Europie. Do świątyni przylegają zabudowania zespołu poklasztornego oraz park z Pałacem Opatów.